Staking-as-a-Service คืออะไร

2 min readMar 6, 2022

สืบเนื่องมาจากเทรนด์ในปัจจุบัน ที่โปรเจคจำนวนมากเริ่มหันหลังให้กับกลไกการตรวจสอบธุรกรรมแบบ Proof-of-Work (PoW) และเลือกที่จะนำระบบ Proof-of-Stake (PoS) เข้ามาแทนที่ ซึ่งตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดก็คงหนีไม่พ้น Ethereum ที่กำลังจะนำระบบ PoS เข้ามาใช้งานอย่างเต็มรูปแบบในปี 2022 นี้ โดยให้เหตุผลในเรื่องของการใช้พลังงานที่น้อยกว่าเพราะไม่จำเป็นต้องพึ่งอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในการขุด อีกทั้งยังช่วยเพิ่มความต้องการ (Demand) ของการใช้งานเหรียญ เนื่องจากผู้ตรวจสอบธุรกรรม (Validators) จำเป็นที่จะต้องนำเหรียญมาค้ำประกันเอาไว้เพื่อให้ได้ผลตอบแทนจากการตรวจสอบความถูกต้องของธุรกรรมบนเครือข่ายนั้นๆ จึงช่วยลดแรงเทขายเหรียญทางอ้อมไปด้วย

ซึ่งอยากใจเข้าใจตรงกันก่อนว่าระบบการตรวจสอบแบบ PoS บนเครือข่ายต่างๆนั้นจะเกิด Productivity อันเนื่องมาจากการทำธุรกรรมที่เกิดขึ้นบน Blockchains จริงๆ ต่างจากการ Staking บนแพลฟอร์ม DeFi ที่เป็นแค่การเพิ่มสภาพคล่อง (Liquidity) ให้กับแพลตฟอร์มเท่านั้น อีกอย่างคือ ผลตอบแทนจากระบบ PoS นั้นจะแบ่งเป็นสองส่วน ได้แก่ค่า Fee จากการทำธุรกรรม และเหรียญใหม่ที่เกิดจากอัตราเฟ้อ (Inflationary)

เมื่อปลายปี 2021 ที่ผ่านมา JP Morgan ได้ประเมินไว้ว่า รายได้ที่เกิดขึ้นจากระบบ PoS นั้นมีมูลค่าสูงถึง 9 พันล้านเหรียญสหรัฐ และจะเติบโตได้ถึง 4 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐในปี 2025

แต่ว่าการจะเข้ามาเป็น Validators นั้นก็อาจจะไม่ได้เหมาะกับทุกคน เนื่องจากแต่ละ Blockchains ก็จะมีข้อกำหนดแตกต่างกันไป เช่น จำนวน Validators ในระบบ, อุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในการรัน Node, ระยะเวลา, รวมถึงจำนวนขั้นต่ำของสินทรัพย์ที่ใช้ค้ำประกัน อย่างเช่น Polkadot (DOT) ที่ต้องวางสินทรัพย์ค้ำประกันอย่างน้อย 120 DOT หรือ Ethereum ที่ต้องวางสินทรัพย์ค้ำประกันอย่างน้อย 32 ETH ซึ่งถือว่าเป็นจำนวนที่มากทีเดียว

แน่นอนว่าต้องมีคนจำนวนไม่น้อยที่เล็งเห็นโอกาสในการเติบโตนี้ จึงเกิดบริการที่ชื่อว่า Staking-as-a-Service (STaaS) ขึ้นมา เพื่อช่วยให้นักลงทุนรายย่อยสามารถเข้าถึงการ Staking ได้ง่ายขึ้น โดยแพลตฟอร์มเหล่านี้จะจัดหาอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ในการประมวลผล และทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการรวบรวมสินทรัพย์จากนักลงทุนรายย่อยไปดำเนินการ Stake ให้ แต่ว่าจะทำให้ฟรีๆก็คงไม่ได้ เพราะทางแพลตฟอร์มก็มีค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงอุปกรณ์ต่างๆ ดังนั้นแพลตฟอร์มเหล่านี้จึงมีการเก็บค่าใช้บริการซึ่งจะหักจากรายได้ที่เราได้รับ (ค่าบริการจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับข้อกำหนดของแต่ละแพลตฟอร์ม)

ในปัจจุบัน สามารถแบ่งประเภทของผู้ให้บริการได้เป็นสองส่วน คือ

1. Exchange Staking (Custodial STaaS) ที่จะบริหาร-ควมคุมเหรียญที่เราฝากไว้ได้อย่างอิสระ ได้แก่ Binance, Coinbase, Kraken, และ Kucoin

2. Soft Staking (Con-Custodial) ที่จะไม่ได้รับฝากเหรียญของเราไว้โดยตรง แต่จะใช้ Smart Contracts ในการจัดสรรสินทรัพย์ และเรายังต้องเลือก Validator Node ด้วยตัวเองผ่านระบบที่เรียกว่า Delegation โดยตัวอย่างแพลตฟอร์มที่ให้บริการในรูปแบบนี้ก็มี Chorus One, Everstake, Lido, P2P Validator, Staking Facilities, และ stakefish เป็นต้น

ผลตอบแทนจากการ Staking นั้นก็จะได้รับมาเป็นงวดๆขึ้นอยู่กับแพลตฟอร์มที่เราใช้บริการ ซึ่งก็ดูคล้ายกับการได้รับปันผลจากการถือหุ้น จึงกล่าวได้ว่า Staking-as-a-Service ก็เป็นอีกทางเลือกนึงที่จะช่วยให้นักลงทุนสามารถรับเพิ่มผลตอบแทนได้มากยิ่งขึ้น พร้อมๆกับการป้องกันความเสี่ยงจากอัตราเฟ้อของเหรียญนั้นๆ จึงเหมาะกับนักลงทุนระยะยาวที่ไม่ได้ซื้อขายบ่อยนัก

แต่การจะนำเหรียญที่เราถือไว้ไป Stake ก็ต้องคำนึงถึงความเสี่ยงด้วย เพราะถ้าเกิดว่า Validator Node ที่เราเลือกใช้บริการมีการปลอมแปลงธุรกรรมหรือพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ก็อาจทำให้เราโดนยึดผลตอบแทนหรือสินทรัพย์ค้ำประกัน (Slashing) ไปเลยก็ได้ อีกทั้งยังมีความเสี่ยงในการถูกแฮ็กจากช่องโหว่ของ Smart Contracts ไม่ต่างจากแพลตฟอร์ม DeFi ที่โดนโจมตีไปเป็นจำนวนมากอีกด้วย ซึ่งตรงนี้จะต้องตรวจสอบแพลตฟอร์มผู้ให้บริการซะก่อนว่า ให้บริการมานานแค่ไหน และมีความน่าเชื่อถือมากเพียงใด